تومور عصب شنوایی یا نوروم آکوستیک یک تومور خوش خیم است که از اعصاب تعادل و شنوایی تامین کننده گوش داخلی ایجاد می شود. همانطور که نوروم آکوستیک رشد می کند، اعصاب شنوایی و تعادل را فشرده می کند و معمولاً باعث کاهش شنوایی یک طرفه، وزوز گوش و سرگیجه یا از دست دادن تعادل می شود. درمان معمولاً شامل یکی از سه گزینه است: برداشتن جراحی، پرتودرمانی و نظارت.
تومور عصب شنوایی چیست؟
تومور عصب شنوایی که به آنها وستیبولار شوانوما نیز گفته می شود، تومورهای غیر سرطانی (خوش خیم) هستند که از عصب هشتم جمجمه، بین گوش و ساقه مغز ایجاد می شوند. عصب هشتم جمجمه ای که اغلب به عنوان "عصب شنوایی و تعادل" شناخته می شود، شامل سه عصب کوچکتر است - دو عصب تعادل (یا دهلیزی) و یک عصب شنوایی (یا شنوایی) - و در مجموع مسئول ارسال سیگنال های تعادل و صدا از عصب است. عصب هشتم از گوش به مغز صدا را از طریق یک جریان الکتریکی انتقال می دهد و دارای یک لایه عایق خارجی است. لایه خاصی از سلول ها به نام سلول های شوان، عایق اطراف عصب را ایجاد می کند. نوروم های آکوستیک تومورهایی هستند که از سلول های شوان عایق روی یکی از دو عصب دهلیزی ایجاد می شوند. بنابراین، اصطلاح "وستیبولار شوانوما" از نظر فنی دقیق تر از اصطلاح "نورونوم آکوستیک" است، علیرغم اینکه هر دو به جای یکدیگر استفاده می شوند. از آنجایی که نوروم های آکوستیک غیر سرطانی هستند، به ریه ها، استخوان ها یا سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابند و به مغز حمله نمی کنند. در عوض، تقریباً تمام مشکلاتی که می تواند از تومور عصب شنوایی ایجاد شود، ناشی از اعمال فشار تومور بر ساختارهای مهم مجاور مانند ساقه مغز، مخچه و سایر اعصاب مجاور است.
نوروم آکوستیک در مردان و زنان به طور مساوی رخ می دهد و معمولاً در سنین 45 تا 70 سالگی ایجاد می شود، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد. به طور کلی، آنها 8 درصد از تومورهای مغزی را تشکیل می دهند و شایع ترین تومورهایی هستند که بین گوش و ساقه مغز ایجاد می شوند. در حالی که از نظر تاریخی تصور می‌شود که بسیار نادر است، امروزه تعداد فزاینده‌ای از افراد مبتلا به تومور عصب شنوایی تشخیص داده می‌شوند. تحقیقات اخیر نشان داده است که تقریباً یک نفر از هر 2000 بزرگسال و از هر 500 بزرگسال بالای 70 سال یک نفر در طول زندگی خود به نوروم آکوستیک تشخیص داده می شود. بنابراین، این تومورها بیشتر از گذشته شایع هستند.
چه چیزی باعث تومور عصب شنوایی می شود؟
تقریباً همه نوروم‌های آکوستیک حداقل یک جهش دارند که شامل یک ژن مهم واقع در کروموزوم 22 می‌شود. وقتی این ژن سالم باشد (جهش نیافته)، از رشد سلول‌های شوان به تومور جلوگیری می‌کند. با این حال، زمانی که این ژن جهش یافته، ممکن است تومور ایجاد شود. متأسفانه، در بیشتر موارد، ما نمی دانیم که چرا این جهش در وهله اول ایجاد می شود. تقریباً 95 درصد از تومور عصب شنوایی به‌دلیل جهش‌های تصادفی در ژن آسیب‌دیده به‌طور پراکنده رخ می‌دهند، به این معنی که آنها بخشی از یک سندرم ژنتیکی ارثی نیستند. شواهد قانع‌کننده‌ای وجود ندارد که برخی غذاها، سیگار کشیدن یا سایر عوامل محیطی خطر ابتلا به نوروم آکوستیک را افزایش می‌دهند. برخی از نشریات نشان می‌دهند که سابقه استفاده از تلفن همراه یا صدای بلند ممکن است باعث ایجاد نورومای آکوستیک شود. با این حال، این بسیار بحث برانگیز است، و بر اساس اطلاعات فعلی، این عوامل به احتمال زیاد تومور عصب شنوایی ایجاد نمی کنند. جدای از برخی عوامل نادر، مانند قرار گرفتن در معرض تابش در سنین پایین، هیچ دلیل قابل شناسایی برای توضیح اینکه چرا اکثر نوروم های آکوستیک ایجاد می شوند وجود ندارد.
در حالی که 95 درصد از افراد مبتلا به نورومای آکوستیک پراکنده تنها یک تومور دارند، 5 درصد از بیماران مبتلا به نورومای آکوستیک در هر دو سمت چپ و راست و همچنین ممکن است به سایر تومورهای غیر سرطانی مغز و ستون فقرات مانند مننژیوما، اپاندیموم و غیره مبتلا شوند. شوانوما - وضعیتی به نام نوروفیبروماتوز نوع 2 (NF2). NF2 یک اختلال ژنتیکی است که ممکن است از پدر یا مادر به فرزندشان منتقل شود. با این حال، تقریباً نیمی از افرادی که با NF2 تشخیص داده می شوند، سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند. تشخیص NF2 را می توان در افرادی که دو نوروم آکوستیک یا یک نوروم آکوستیک با سابقه خانوادگی NF2 یا یک نوروم آکوستیک و ترکیبی از سایر تومورهای مغزی یا نخاعی دارند انجام داد. در برخی موارد، تشخیص NF2 ممکن است مشکوک باشد اما هنوز در افرادی که در سنین جوانی به نوروم آکوستیک مبتلا می شوند تایید نشده است. در این موارد ممکن است آزمایش ژنتیکی تجویز شود. اگر فقط یک نوروم آکوستیک تشخیص داده شود و تومور مغزی یا ستون فقرات دیگری نداشته باشید و سابقه خانوادگی NF2 نداشته باشید، بعید است که هرگز به این بیماری مبتلا شوید.
تومور عصب شنوایی چگونه تشخیص داده می شود؟
در بیشتر موارد، اولین علائمی که با نوروم آکوستیک ایجاد می شود، کاهش شنوایی و وزوز گوش (یعنی صدای زنگ در گوش) در سمت تومور است. کاهش شنوایی تقریباً در 90 درصد موارد و وزوز گوش در 70 درصد موارد رخ می دهد. درک این نکته مهم است که کم شنوایی و وزوز گوش شایع ترین علائم ابتلا به تومور عصب شنوایی هستند. با این حال، اکثر افراد مبتلا به کم شنوایی و وزوز گوش تومور ندارند. از دست دادن شنوایی ناشی از نوروم آکوستیک ممکن است به آرامی در طول زمان رخ دهد، که ممکن است در ابتدا به سختی متوجه آن شوید. کمتر رایج است (تقریباً در 10٪ موارد) ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد. از دست دادن شنوایی بیشتر در هنگام استفاده از تلفن با گوش آسیب دیده، یا هنگام خواب شب هنگام که گوش "خوب" مقابل بالش قرار دارد، آشکار می شود. این علائم اغلب پزشک را وادار می کند تا آزمایش شنوایی به نام ادیومتری یا نوارگوش را تجویز کند. اگر آزمایش شنوایی تأیید کند که یک گوش کمتر از دیگری کم شنوایی دارد، معمولاً اسکن رزونانس مغناطیسی (MRI) از سر تجویز می شود. از لحاظ تاریخی، آزمایش‌های دیگری برای کمک به تشخیص نورومای آکوستیک از جمله پاسخ‌های شنوایی ساقه مغز (ABR) مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما نشان داده شده است که این آزمایش‌ها در تشخیص تومور عصب شنوایی نسبت به MRI دقت کمتری دارند. در حال حاضر در ایالات متحده، تست استاندارد طلایی که برای تشخیص نوروم آکوستیک استفاده می شود، اسکن MRI از سر با کنتراست است. اگر قادر به گرفتن ام آر آی نیستید، ممکن است به جای آن یک اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) درخواست شود. نوروم های آکوستیک در MRI ظاهری کلاسیک دارند به طوری که تقریباً هرگز نیازی به بیوپسی تومور برای ایجاد تشخیص نیست. بلکه در بیشتر موارد، تشخیص را می توان تنها بر اساس نتایج MRI انجام داد.
معمولا مشکل عدم تعادل و سرگیجه چون به آرامی رخ می دهد و مغز به مرور زمان با آن کنار می آید و به همین دلیل فرد ممکن سرگیجه و عدم تعادل خیلی شدیدی که در نوریت وستیبولار و لابیرنتیت می بینم را در تومور آکوستیک نبینیم. ولی به هرحال در صورت درگیری عصب تعادل گوش فرد علائم سرگیجه و عدم تعادل را خواهد داشت ودر تست vng شاهد نیستاگموس های افقی به دور از محل ضایعه خواهیم بود. و تست vhit به صورت دقیق و کامل مشکل آسیب در عصب تعادل را نشان می دهد.
تست های نوارگوش یا ادیومتری و همچنین تست ABR تشخیصی برای تشخیص تومور آکوستیک و تست های vng و vhit برای برسی عملکرد سرگیجه و تعادل در کلینیک شنوایی سنجی اسپین خرم آباد انجام می شود.
نوروم آکوستیک چگونه درمان می شود؟
درک این نکته مهم است که وضعیت هر بیمار منحصر به فرد است: نوع و شدت علائم، اندازه و شکل تومور، سن و سلامت فرد، و اهداف درمان ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اینترنت مملو از اطلاعاتی است که از تجربیات فردی گرفته تا داده‌های در مقیاس بزرگ را شامل می‌شود، بنابراین رمزگشایی آنچه که مربوط به آنها است برای بیماران بسیار دشوار است. بنابراین، مهم‌ترین کاری که برای یک فرد مبتلا به تومور عصب شنوایی باید انجام دهد، نظرخواهی از پزشکان مجرب برای یک رویکرد بیمار محور و فردی برای مراقبت است. درمان نورومای آکوستیک به یک تیم چند رشته ای مجرب و متخصص نیاز دارد. به طور کلی، نوروم های آکوستیک را می توان با مشاهده، جراحی، پرتودرمانی یا ترکیبی از این گزینه های درمانی مدیریت کرد. به جز تومورهای بسیار بزرگ، درمان اکثر نورومای آکوستیک اورژانسی نیست. پس از تشخیص، باید زمان لازم را برای درک وضعیت خود اختصاص دهید و قبل از حرکت به سمت جلو با تصمیم درمانی خود احساس راحتی کنید. ANA توصیه می کند در صورت امکان بیش از یک نظر از مراکز مجرب در مورد درمان دریافت کنید.